De drang om iets te willen betekenen voor een betere wereld, resulteerde ruim tien jaar geleden in de workshop God in de Supermarkt die Alfred samen met zijn team geeft in kerken en groepen. Inmiddels is daar een workshop bijgekomen: God in de klimaatcrisis. ‘Er is een groeiende behoefte in kerken om na te denken over vragen rondom duurzaamheid. Juist op een praktische manier. Destijds waren er al genoeg organisaties die praktisch wilden helpen, maar ons consumptiepatroon is ook verbonden met het onrecht in de wereld. Dat veranderen is minstens zo belangrijk. Het heeft weinig zin om geld te geven aan het Wereld Natuur Fonds voor het tropisch regenwoud als je wel vlees blijft eten. Die dieren worden namelijk vaak gevoed met soja dat verbouwd is op landbouwgrond waarvoor tropisch regenwoud is gekapt. Het voelt als mijn roeping om daar met mensen over na te denken.’

Waar komt die intrinsieke motivatie vandaan?

Ons consumptiepatroon is ook verbonden met het onrecht in de wereld.

‘Toen ik dertien was, zijn mijn ouders vlak na elkaar overleden. Ik werd op jonge leeftijd dus wees. Als je zoiets meemaakt, ontdek je in één klap hoe kwetsbaar het leven is. Mijn moeder was lief en zorgzaam, waardoor ik me extra realiseerde in wat voor positie ik zat. Er zijn ook kinderen op andere plekken in de wereld die hun ouders bijvoorbeeld verliezen aan hongersnood. Zo’n levensgebeurtenis vormt je en het is denk ik onderdeel van waarom mijn ogen geopend zijn.’

Met z’n allen in het vliegtuig stappen om te gaan helpen in crises, is echter niet de oplossing als je wil werken aan een betere wereld. Ons gedrag hier is net zo goed van invloed, juist ook op mensen ver weg. ‘Als je ogen eenmaal geopend zijn, ga je zien dat alles wat we doen impact heeft. Dan blijft het vaak niet bij één terrein dat je wil veranderen. Het is allemaal met elkaar verbonden.’ 

Wordt het minder leuk als je jezelf beperkingen gaat opleggen om duurzaam te leven? Integendeel, meent Alfred. ‘Toen ik vegetarisch ging eten, dacht ik dat dat heel moeilijk zou zijn. Totdat ik het daadwerkelijk ging doen. Niet meer vliegen voelde als een beperking, maar tot nu toe geeft het me juist heel veel. De mooiste plek die ik ken is bijvoorbeeld op drie kilometer van ons huis. En omdat we met ons gezin een paar jaar achter elkaar naar dezelfde plek in Frankrijk op vakantie zijn gegaan, ontdekten we daar een prachtig paradijs. Daar waren we nooit achter gekomen als we er maar één keer waren geweest en hadden gekozen voor een verre vliegreis. Sinds ik duurzame keuzes maak, vind ik het leven veel leuker. Mijn leven is nu rijker dan als ik grenzeloos zou toegeven aan al mijn verlangens.’

Maar is het dan nooit moeilijk?

‘Er zijn regelmatig mensen die ik ontmoet bij onze workshops die zeggen: je hebt gelijk, maar reizen kunnen we niet laten. Ik ben blij dat ik dat dilemma zelf niet meer heb. Soms denk ik: wat laat ik nou voor een betere wereld? Ik heb weinig kleding, maar dat is alleen maar fijn en geeft rust. Als mijn auto beschadigd raakt, maakt dat me niet zoveel uit omdat ik niet in een nieuwe wagen rijd. Er zijn zoveel dingen die belangrijker zijn dan alles waarmee je om je oren wordt geslagen in onze samenleving. Door bewuste keuzes word je creatiever. Het leven is leuker, overzichtelijker en daardoor prettiger.’

Er zijn zoveel dingen die belangrijker zijn dan alles waarmee je om je oren wordt geslagen in onze samenleving.

Toch reageert niet iedereen in zijn omgeving net zo enthousiast op zijn manier van leven. Sommige mensen vinden het fantastisch, terwijl anderen het vooral irritant vinden. Alfred: ‘Mensen gaan zich af en toe uit zichzelf al verontschuldigen voor keuzes die ze maken. Ik zoek het schurende randje op, dus soms confronteert dat. En ja, dan raak je weleens mensen kwijt.’ Maar het gebeurt ook geregeld dat mensen echt geraakt worden tijdens de workshops die Alfred geeft. Zo zei een dominee aan het eind eens tegen de groep: je gaat met ongemak naar huis. Maar maak er een heilige ongerustheid van. 

Wat heeft het christelijke geloof te maken met duurzaamheid? Alfred: ‘In de Bijbel lees je een inspirerende droom van God voor een wereld waarin er genoeg is voor iedereen. Dat is geen sprookje. Het is niet een kabbelend verhaal. De droom van God voor een eerlijke wereld is niet vrijblijvend. Daar probeer ik wel ontspannenheid in te zoeken, maar het mag tegelijkertijd schuren.'

'Ik probeer zelf altijd eerlijk te zijn. Ik ben voor een duurzame wereld, maar zat vorige zomer ook in een jacuzzi tijdens mijn vakantie. Op datzelfde moment las ik de biografie van Gandhi. Dat raakte me zo, dat ik ter plekke besloot te stoppen met kaas eten. Na twee weken plantaardig eten had ik de energievraag van die jacuzzi bij ons vakantiehuisje alweer gecompenseerd. Ik laat zien dat ik inconsequent ben. Dát ik dat ben, blijft mijn dilemma. Maar wil ook laten zien hoeveel impact je kunt maken met kleine aanpassingen. Ik heb geleerd dat het over het algemeen veel makkelijker is om ergens volledig voor te gaan, in plaats van een beetje. Eigenlijk ervaar ik vooral dat je je innerlijke onrust kwijtraakt als je dingen laat.’

Hoe voorkom je dat je in je eigen groene bubbel blijft hangen?

Ik mis de profetische stem van de kerk vaak. Daar maak ik mezelf niet altijd populair mee.

‘Mijn vrouw en kerk houden me nuchter. Ik probeer echt op het snijvlak van duurzaamheid en christendom te zitten. Daardoor zit ik denk ik minder in een bubbel dan sommige andere groene influencers. Tijdens workshops komen mensen uit alle hoeken van de samenleving. Ik heb weleens gehad dat een boer boos wegliep. Dat wil ik voorkomen. Ik probeer altijd in dialoog te blijven en gelukkig lukt dat meestal wel. Soms is het keihard werken om iedereen mee te nemen, maar daarom ben ik niet bang dat ik in mijn eigen groene bubbel blijf hangen.’  

Het doel van de workshops die Alfred geeft is niet om te vertellen wat mensen wel en niet mogen doen, maar hen juist zelf te laten ontdekken wat ze belangrijk vinden. ‘Mensen moeten zelf de keuze maken. Als je een eerlijke wereld wil, is slaafvrije chocola en eerlijke kleding daarmee verbonden. Als je dierenwelzijn belangrijk vindt, wil je dan wel kaas blijven eten? Wat ik vooral doe is vragen wat mensen belangrijk vinden.’

Raak je weleens ontmoedigd als je naar de wereld kijkt?

‘Zeker. Het is een continu proces om me daartoe te verhouden. Dat vind ik pijnlijk en ingewikkeld. Maar ik probeer het om te zetten in daden. Ik vind het christendom eigenlijk helemaal niet zo geloofwaardig als het om zorg voor de schepping en mensen in kwetsbare posities gaat. De meeste duurzame mensen die ik ken zijn niet christelijk. Gelukkig zie ik dat die groep wel groeit, dat geeft me veel hoop. Daarnaast inspireren christelijke groene organisaties zoals GroeneKerken, Micha Nederland en Christian Climate Action mij ook. Dat het nog niet de norm is zet me aan om binnen de christelijke wereld als een luis in de pels te zijn.'

'Ik mis de profetische stem van de kerk vaak. Daar maak ik mezelf niet altijd populair mee. Maar ik vind dat het christendom geen antwoord geeft op ongelijkheid, de vluchtelingencrisis en de ecologische crisis. We zijn gelukkig niet geroepen om het maximale resultaat te bereiken, maar wel om goed te doen. Het is onze roeping om te laten zien dat we geloven in een andere wereld. De duurzame keuzes die we maken hebben zin omdat we daarmee iets van Gods koninkrijk laten zien.’

Wat kunnen mensen verwachten van het webinar?

‘Tijdens het webinar gaan we het hebben over de groene vijf: minder spullen, klein en energiezuinig wonen, anders reizen, anders leven en werken aan systeemverandering. We gaan met name kijken naar hoe je concreet iets kunt doen. Dus we gaan het niet alleen over hele grote stappen hebben, maar kijken ook naar kleine aanpassingen die een groot verschil maken. Daarnaast pakken we de bijbel erbij om de schurende randjes op te zoeken. Ik hoop dat we met elkaar op een ontspannen manier kunnen nadenken over het maken van betere keuzes.’

22 april: Wat je wél kunt doen, Alfred Slomp & Elbert Smelt

Ben jij klaar om stappen te zetten naar een levensstijl die spreekt van zorg voor mens en natuur? Maar: welke stappen maken echt verschil? Hoe houd je vol? En hoe kun je je laten inspireren door Gods droom voor een eerlijke wereld? Ga met auteur en duurzaam inspirator, Alfred Slomp en Tearfund-ambassadeur Elbert Smelt op reis naar een leven van genoeg. Je ontvangt praktische en haalbare tips om in actie te komen. Om zo zelf en samen recht te doen. 

Wanneer jij donateur wordt van Tearfund ontvang je gratis toegang tot deze webinar én krijg je het boek ‘Wat je wél kunt doen’ van Alfred Slomp gratis thuisgestuurd. 

Meld je aan

Foto: Niek Stam

Afbeelding
Duurzaamheid

Duurzaamheid

Duurzaam betekent: rekening houdend met andere mensen, de aarde, het klimaat en generaties na ons.
Gerelateerde content
Jurjen ten Brinke
Blog
Lees meer
11 April 2024

Jurjen: 'Ik leende m’n auto uit en kreeg ‘m met een deuk terug'

Ken je dat gevoel? Eigenlijk wil je niet meegaan in een klimaathype en anderzijds: dat je voelt en weet dat we met zijn allen [...]
Lees meer
Elbert Smelt
Blog
Lees meer
8 April 2024

Elbert Smelt: 'Eerst tot 10 tellen'

Kwijlend hang ik boven m’n telefoon. Ik check allerlei prachtig uitziend keukengerei. Een grillpan, pastamachine, keukenmes, [...]
Lees meer
Tearfund Gera van den Berg
Verhaal
Lees meer
3 April 2024

Gera van den Berg: ‘Zuiniger leven? Ga terug naar de basis’

‘Het vliegt je portemonnee alweer uit, nog vóór het erin zit...’. Het leven kan tegenwoordig best heel duur zijn. Goed nieuws [...]
Lees meer
Een boerin op het veld
Verhaal
Lees meer
3 April 2024

Klimaatverandering zorgt voor meer armoede. Help je mee boeren hier weerbaar tegen te maken?

Wat moet je doen als stortregens je oogst wegspoelen? Samen met jouw steun helpen we boeren in Zimbabwe zaaien én oogsten. [...]
Lees meer
Cornelis de Schipper
Nieuws
Lees meer
27 maart 2024

Cornelis de Schipper: ‘Leven in balans met wat de aarde biedt en kan herstellen’

Op 1 april dit jaar is het Earth Overshoot Day in Nederland, de dag waarop er meer grondstoffen zijn verbruikt dan de aarde [...]
Lees meer
Paul Schenderling
Verhaal
Lees meer
22 maart 2024

Paul Schenderling: ‘De economie groeit, maar we worden niet gelukkiger’

We gebruiken op dit moment zoveel grondstoffen, dat we de aarde in rap tempo aan het uitputten zijn. Zo kan het niet langer. [...]
Lees meer
Webinar
Nieuws
Lees meer
21 maart 2024

Webinars: Genoeg voor iedereen

Leren om te leven van genoeg. Tearfund gelooft dat het belangrijk is om binnen de mogelijkheden te leven van dat wat de aarde [...]
Lees meer
Hans van Vliet van Goed Zo
Nieuws
Lees meer
5 januari 2024

Kringloop Goed Zo! deelt uit aan haar omgeving dichtbij en wereldwijd

Kringloopcentrum Goed Zo! in het Utrechtse Amerongen deelt jaarlijks giften uit van de opbrengst van de verkoopactiviteiten. [...]
Lees meer
Black Friday - Bewust duurzaam shoppen. Foto: Markus Spiske via Unsplash
Verhaal
Lees meer
23 november 2023

Je niet gek laten maken tijdens Black Friday, hoe doe je dat?

Grote kans dat de kortingen je deze week om de oren vliegen vanwege Black Friday en Cyber Monday. Maar in plaats van één dag [...]
Lees meer
Chance uit Congo
Verhaal
Lees meer
7 november 2023

Samen zorgen we voor hoop in Congo. Help je mee?

Wist je dat er in Congo wordt gewerkt met biogas dankzij de verwerking van organisch restafval? Het is één van de innovatieve [...]
Lees meer